Bão Chataan (2002)
Bão Chataan (2002)

Bão Chataan (2002)

Bão Chataan, được biết đến ở Philipines với tên gọi là Bão Gloria, hình thành vào ngày 28 tháng 6 trên khu vực gần Liên bang Micronesia (FSM). Ban đầu nó đi lòng vòng trong vài ngày và gây mưa lớn cho khắp khu vực này. Tại Chuuk, một bang của FSM, tổng lượng mưa cao nhất trong 24 giờ đạt 506 mm, con số lớn hơn tổng lượng mưa trung bình hàng tháng. Mưa đã dẫn đến tình trạng ngập lụt, một số địa điểm ngập sâu tới 1,5 m và tạo ra những trận lở đất làm 47 người thiệt mạng, con số đủ khiến Chataan trở thành thiên tai chết chóc nhất trong lịch sử tại hòn đảo này. Gần đó ở Pohnpei cũng có một người chết và tổng giá trị tổn thất tại FSM là hơn 100 triệu đô la Mỹ.[nb 1]Sau khi tác động đến Liên bang Micronesia, Chataan bắt đầu di chuyển ổn định theo hướng tây bắc. Vào ngày 4 tháng 7 mắt bão đi qua ngay sát phía bắc đảo Guam và như vậy thành mắt bão đã di chuyển qua hòn đảo mang đến một lượng mưa rất lớn. Tổng lượng mưa cao nhất ghi nhận được là 536 mm tại vùng phía nam đảo Guam. Lũ lụt và lở đất từ cơn bão đã làm hư hại hoặc phá hủy 1.994 ngôi nhà. Tổng giá trị thiệt hại tại đảo Guam là 60,5 triệu đô la Mỹ, kèm theo đó là 23 trường hợp bị thương. Bên cạnh đó cơn bão còn tác động đến đảo Rota thuộc quần đảo Bắc Mariana với gió giật mạnh và mưa nhỏ. Bão Chataan đạt đỉnh với sức gió 175 km/giờ (110 dặm/giờ) vào ngày 8 tháng 7, trước khi suy yếu khi đang chuyển hướng Bắc. Sau khi giảm cấp xuống còn bão nhiệt đới, Chataan tấn công miền đông Nhật Bản vào ngày 10 tháng 7. Tại quốc gia này, mưa lớn với lượng tối đa 509 mm đã làm ngập lụt 10.270 ngôi nhà, và tổng thiệt hại ước tính đạt 500 triệu USD (59 tỉ yên).Theo ngôn ngữ Chamorro sử dụng trên đảo Guam thì tên gọi "Chataan" có nghĩa là "ngày mưa".[1] Cục quản lý Thiên văn, Địa vật lý và Khí quyển Philippines (PAGASA) đã đặt tên cho cơn bão trong lúc nó ở trong vùng lân cận của đất nước.[2]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Bão Chataan (2002) http://www.wmo.ch/pages/prog/arep/ITWTCDR/ITWTCDR-... http://www.oanda.com/currency/historical-rates/ http://www.fm/news/kp/2006/Aug_06_1.htm http://www.fema.gov/news-release/chuuk-recovery-ef... http://www.fema.gov/news-release/individual-assist... http://www.fema.gov/news-release/typhoon-recovery-... http://www1.ncdc.noaa.gov/pub/orders/IPS-B6B5F093-... http://pubs.usgs.gov/fs/fs06103/pdf/fs061-03.pdf http://www.usgs.gov/newsroom/article.asp?ID=312 http://reliefweb.int/node/104577